Ngôn ngữ lập trình là gì?

Ngôn ngữ lập trình là một phương tiện mà con người sử dụng để nói chuyện với máy tính. Giống như cách chúng ta sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp với nhau, ngôn ngữ lập trình giúp chúng ta truyền đạt các yêu cầu và chỉ dẫn cho máy tính.

Ở mức đơn giản, hãy tưởng tượng rằng máy tính là một đứa trẻ thông minh, nhưng rất chặt chẽ và chỉ hiểu những câu lệnh cụ thể. Ngôn ngữ lập trình giúp chúng ta tạo ra những lệnh và hướng dẫn mà máy tính có thể hiểu để thực hiện công việc cụ thể, chẳng hạn như tính toán, hiển thị thông tin, hoặc thậm chí chơi game.

Ví dụ, nếu bạn muốn máy tính hiển thị “Xin chào, thế giới!” trên màn hình, bạn có thể sử dụng một ngôn ngữ lập trình để viết một dòng lệnh như “in ra màn hình: ‘Xin chào, thế giới!'” Máy tính sẽ hiểu và thực hiện theo hướng dẫn đó.

print("Hello World")

Mỗi ngôn ngữ lập trình có cú pháp và cách viết khác nhau, nhưng ý nghĩa chung là giúp chúng ta tương tác với máy tính một cách hiệu quả để tạo ra các ứng dụng, trang web, trò chơi, và nhiều thứ khác nữa.

Với tốc phát triển không ngừng của công nghệ, hiện nay đã có hơn 700 loại ngôn ngữ được nghiên cứu và sử dụng rộng rãi trên thế giới. Số lượng quá nhiều khiến các bạn mới tìm hiểu sẽ khó đưa ra lựa chọn. Hãy cùng điểm qua 10 ngôn ngữ lập trinh phổ biến hiện nay cùng Akdemy nha.

Top 10 ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay

Java 

Java là một ngôn ngữ lập trình phổ biến, được phát triển bởi Sun Microsystems và hiện đang thuộc sở hữu của Oracle Corporation. Java được sử dụng rộng rãi trong doanh nghiệp và có ảnh hưởng lớn đến ngành công nghiệp phần mềm. Java là một ngôn ngữ đa nhiệm và có khả năng chuyển đổi cao, điều này giúp nó thích hợp cho nhiều ứng dụng khác nhau từ ứng dụng di động đến ứng dụng doanh nghiệp và các hệ thống phức tạp. Vì vậy, nếu học tập và thành công trong công nghệ, người học có thể có mức lương rất cao, cơ hội phát triển tốt và được công nhận trên toàn cầu.

Ưu điểm	Nhược điểm
Java rất dễ tìm hiểu  Java là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng  Số lượng hàm dùng sẵn (API function) của Java hết sức phong phú  Bộ sưu tập mã nguồn mở phong phú  Các công cụ phát triển mạnh mẽ như Eclipse, Netbeans  Java là nền tảng độc lập  Hỗ trợ tài liệu xuất sắc – Javadocs	Trình biên dịch Java chưa được tối ưu hóa tốt so với C ++. Không có sự tách biệt đặc điểm kỹ thuật khi triển khai. Quản lý bộ nhớ, với Java, là khá tốn kém. Việc thiếu các template có thể hạn chế khả năng của Java để tạo ra các cấu trúc dữ liệu chất lượng cao. Người ta có thể tìm thấy một số lỗi trong trình duyệt và các chương trình ví dụ.

 

Python 

Python là một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ và đa năng, phổ biến trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Python đã trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất do sự đa nhiệm, dễ học, và sự linh hoạt của nó, phù hợp cho nhiều mục đích khác nhau từ phát triển web đến xử lý dữ liệu và machine learning.

Ưu điểm	Nhược điểm
Cấu trúc rõ ràng, cú pháp ngắn gọn  Tốc độ xử lý cực nhanh  Có trên tất cả các nền tảng hệ điều hành từ UNIX, MS – DOS, Mac OS, Windows và Linix…  Tương thích mạnh mẽ với Unix, hardware, thirt-party software với số lượng thư viện khổng lồ (400 triệu người sử dụng)	Python không có các thuộc tính như :protected,private hay public, không có vòng lặp do…while và switch…. case. Mặc dù tốc độ xử lý của Python nhanh hơn PHP nhưng không bằng Java và C++. Quản Lý Bộ Nhớ Không Linh Hoạt Ít Tính Năng Hỗ Trợ Lập Trình Gần Hệ Thống

 

C++

Ưu điểm	Nhược điểm
Ngôn Ngữ Hướng Đối Tượng Hiệu Suất Cao Tính Đa Nhiệm và Đa Luồng Kiểu Dữ Liệu Tĩnh và Độ Đa Dạng Tính Bảo Mật Hệ Thống Thư Viện Phong Phú Phát Triển Ứng Dụng Máy Tính Đồ Họa Sử Dụng Rộng Rãi Trong Ngành Công Nghiệp Open Source và Chia Sẻ Mã Nguồn	OOP trong C++ khá phức tạp và khó hiểu C++ có thể trở nên nặng nề khi lập trình C++  không cẩn thận, khi cho phép các lớp, và sau đó các hàm trùng tên (và các hàm quá tải) được sử dụng. Khi dữ liệu trỏ đến cùng một thứ từ hai điểm xuất phát khác nhau sẽ gây ra một vấn đề nghiêm trọng đó là phần mềm C++ sẽ tiếp tục gặp phải các sự cố về xáo trộn code.

 

JavaScript 

JavaScript là một ngôn ngữ lập trình phía client, tức là nó thường chạy trực tiếp trong trình duyệt web của người dùng. Được tạo ra ban đầu để làm cho các trang web trở nên động và tương tác, JS ngày nay đã mở rộng sự hiện diện của mình và trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới. JS đã trở thành một công cụ quan trọng không chỉ trong phát triển web mà còn trong nhiều lĩnh vực khác như phát triển di động, IoT (Internet of Things), và thậm chí máy tính đám mây (cloud computing).

Ưu điểm	Nhược điểm
Có thể biên dịch bằng HTML  Dễ học hơn, nhanh hơn và nhẹ hơn các ngôn ngữ lập trình khác  Lỗi dễ phát hiện hơn và vì vậy dễ sửa hơn  Có thể được sử dụng để kiểm tra input và giảm thiểu việc kiểm tra thủ công khi truy xuất qua database	Có thể gặp lỗi do sự không nhất quán giữa các trình duyệt, không phù hợp cho việc phát triển ứng dụng desktop Không đồng nhất do mỗi thiết bị sẽ được triển khai khác nhau Vì tính bảo mật và an toàn nên các Client-Side Javascript sẽ không cho phép đọc hoặc ghi các file. JavaScript không được hỗ trợ khi người dùng sử dụng ở trong tình trạng thiết bị được kết nối mạng.

 

PHP 

PHP (Hypertext Preprocessor) là một ngôn ngữ lập trình phía server, thường được sử dụng để phát triển ứng dụng web động. Ngôn ngữ này là một trong những công nghệ phía máy chủ đầu tiên có thể nhúng với HTML để thêm chức năng cho trang web. Facebook, Yahoo và Wikipedia đều chạy trên ngôn ngữ này. Do xu hướng phát triển trực tuyến ngày càng tăng, các lập trình viên PHP vẫn đang được săn đón. PHP có một số ưu điểm phù hợp với người mới như đơn giản và dễ học, chạy nhanh hơn các ngôn ngữ script khác và có tính bảo mật cao.

Ưu điểm	Nhược điểm
Mã nguồn mở  và hướng đối tượng với cú pháp đơn giản  Dễ phát triển và có thể tích hợp với nhiều công cụ khác nhau  Chi phí tiết kiệm  Linh hoạt với kết nối cơ sở dữ liệu	Cấu trúc ngôn ngữ của nó nhìn không được gọn gàng PHP chỉ có thể sử dụng làm website Khả năng bị sao chép và hack mã code dễ hơn và độ an toàn không cao Phụ thuộc quá nhiều vào extension

 

Ruby 

Ruby là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng được sáng tạo năm 1993 bởi Yukihiro Matz Matsumoto. Với niềm tin rằng mục đích của cuộc sống là hạnh phúc, Ruby ra đời nhằm giúp công việc lập trình trở nên dễ dàng và vui hơn. Ruby trở nên phổ biến là nhờ Ruby on Rails – framework mã nguồn mở được thiết kế để phát triển các ứng dụng Ruby và cho phép chúng chạy như một trang web thực sự.

Ưu điểm	Nhược điểm
Linh hoạt  Cú pháp được coi là dễ đọc và dễ viết   Thực thi phong cách lập trình tốt  Chất lượng code cao hơn so với những ngôn ngữ khác Có thư viện cho các tác vụ phổ biến Cập nhật các phiên bản gỡ lỗi thường xuyên Tính bảo mật cao Cộng động hỗ trợ mạnh mẽ	Cú pháp của Ruby không có sự thống nhất và rất khó để quản lý do nó thiên về tính tự do. Lập trình viên có thể gặp khó khăn để đọc hiểu code Ruby do người khác viết. Dẫn đến mất thời gian cho việc chỉnh sửa sau. Do là ngôn ngữ lập trình script nên có tốc độ chạy chậm hơn nhiều so với một số ngôn ngữ lập trình khác.

 

Dart (Framework Flutter)

Dart, là một ngôn ngữ lập trình đa mục đích mã nguồn mở, đã được đặt nền móng bởi Google. Đây là một khía cạnh của ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, đặc trưng bởi cú pháp kiểu C. Tinh thần lập trình hướng đối tượng thể hiện qua việc hỗ trợ giao diện và lớp, mở ra khả năng sáng tạo không giới hạn khi đặt lên bàn cân với những ngôn ngữ khác. Sự đa dạng của Dart thể hiện thông qua khả năng phát triển ứng dụng web, di động, máy chủ và máy tính để bàn.

Flutter, một framework ra đời từ Google, trở thành điểm đặc biệt giúp xây dựng những ứng dụng tuyệt đẹp trên cả hai nền tảng bằng một nền tảng mã nguồn duy nhất.

Ưu điểm	Nhược điểm
Là ngôn ngữ mở rộng, linh hoạt, tạo điều kiện tích cực cho việc biên dịch trở nên nhanh chóng hơn. Có tính ổn định tốt, được sử dụng để xây dựng các ứng dụng về thời gian thực với hiệu suất cao. Hỗ trợ cả biên dịch Vừa đúng lúc (JIT) và biên dịch Trước thời hạn (AOT). Có thể thích ứng nhanh chóng với các quy trình công việc có sự thay đổi.	Là ngôn ngữ lập trình mới nên hiện tại cộng đồng người sử dụng, hỗ trợ có quy mô nhỏ, chưa có quá nhiều tài nguyên phục vụ cho công việc học tập. Chỉ bao gồm một lớp đối tượng duy nhất, không hỗ trợ quá trình lặp lại mã. Không hỗ trợ đổi tên hàm mà không thực hiện viết câu lệnh gán mới.

 

Kotlin 

Kotlin được phát triển bởi công ty JetBrains, ra mắt chính thức vào năm 2011. Kotlin được thiết kế để chạy trên Java Virtual Machine (JVM) và tương thích ngược với mã nguồn Java, có nghĩa là các dự án Java có thể tích hợp Kotlin mà không gặp vấn đề lớn.

Ưu điểm	Nhược điểm
Ít mã hơn Java và các ngôn ngữ khác  Dễ học, Tương đối dễ áp dụng  Hoàn toàn tương thích với và có thể thay thế cho Java.  Kết hợp tốt nhất của lập trình hàm và lập trình thủ tục.  Android Studio hỗ trợ.  Code ngắn gọn.  Đã được ưu tiên phát triển trong phát triển ứng dụng Android.  Nhiều công ty công nghệ ưa chuộng.	Thêm thời gian chạy Runtime Không hẳn là code dễ đọc đối với beginer Thiếu hỗ trợ chính thức Cộng đồng nhỏ hơn và ít có sẵn trợ giúp Chưa có kiểu Aliases Các mặc định class trong Kotlin là final

 

C# (C-Sharp) 

Ưu điểm

Nhược điểm

Nhanh, đơn giản để sử dụng  Lập trình hướng đối tượng  Có thể mở rộng và cập nhật  Mã nguồn mở  Thư viện phong phú  Gần gũi với các ngôn ngữ lập trình thông dụng như C++, Java, Pascal. Phát triển nhanh hơn và có khả năng ít lỗi hơn so với C++ hoặc java Có nhiều phương tiện tạm dừng các luồng để chờ tín hiệu và như vậy Cải tiến các khuyết điểm của C/C++ như con trỏ, hiệu ứng phụ,… Tương tác với database dễ dàng

Sử dụng nhiều bộ nhớ hơn c ++ Trình thu gom rác sử dụng chu kỳ và bộ nhớ CPU – (nhưng hầu như không có, ít nhất là thời gian CPU) Mono chưa hoàn hảo Không thể khai báo các chức năng được đồng bộ hóa Không có con trỏ, nhưng chúng được thay thế bởi các tham số ref và out, vì vậy chúng không cần nhiều Phương thức gọi thông qua các đại biểu chậm hơn đáng kể so với cách gọi phương thức bình thường (hoặc con trỏ hàm trong c ++, có lẽ) Yêu cầu (phiên bản chính xác của) .NET framework phải được cài đặt để chạy chương trình, đây là một bản tải xuống vài giờ khi quay số.

 

Go (Golang) 

Go, hay còn được biết đến với tên gọi “Golang,” là một ngôn ngữ lập trình được phát triển bởi Google và được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2009. Ngôn ngữ này được thiết kế với sự đơn giản, hiệu suất, và tính tương thích ngược với mã nguồn C, tạo ra một ngôn ngữ lập trình hợp lý cho nhiều ứng dụng, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển các hệ thống đa nhiệm và dịch vụ web.

Ưu điểm	Nhược điểm
Được sử dụng rộng rãi, dễ học  Mã minh bạch  Tương thích cao Nhanh Tính Đa Nhiệm và Đồng Thời Thư Viện Chuẩn Mạnh Mẽ Dành Cho Phát Triển Web và Dịch Vụ	Không hỗ trợ công cụ Generics. Quy tắc quản lý vô cùng nghiêm ngặt. Có thể gây ra sự quá tải trong chu trình vận hành. Thư viện không rộng rãi như các ngôn ngữ khác.

 

Tổng kết

Sự lựa chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp phụ thuộc vào mục đích và loại ứng dụng bạn muốn phát triển. Ví dụ, Python thường được sử dụng cho phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Trong khi JavaScript thường được sử dụng cho phát triển trang web tương tác.

Với những chia sẻ trên, sẽ giúp các bạn hiểu hơn về ngôn ngữ lập trình và có sự lựa chọn phù hợp với bản thân.

 

Để biết thêm thông tin, hãy liên hệ cho chúng tôi

Số điện thoại: 097 175 0028

Fanpage: Akdemy.net học lập trình cho người mới bắt đầu

Trang web: akdemy.net

Email: Training@arrowhitech.com

Địa chỉ: Tầng 11 tòa nhà MITEC, Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội